Một lần về thăm quan làng đúc đồng Đại Bái- Bắc Ninh

Với vẻ đẹp trầm mặc và thanh bình, Đại Bái – Bắc Ninh vẫn mang đậm dấu ấn của làng quê Bắc Bộ xưa kia, là điểm đến hấp dẫn khách du lịch bởi nơi đây nổi tiếng có quần thể di tích làng Đại Bái cổ kính như: những ngôi nhà cổ, chợ phiên, cầu đá và đình làng cổ. Trong hành trình về với các chứng tích của thời gian, bạn có thể ghé thăm làng nghề truyền thống để tìm hiểu và trải nghiệm đó là đúc đồng Đại Bái khi đến thăm cơ sở Tâm Thái.

Hành trình tìm về lịch sử văn hóa, di tích và làng nghề truyền thống luôn là sự lựa chọn hàng đầu mỗi khi du khách về với Bắc Ninh. Đây là dịp để mỗi người có cơ hội hiểu hơn những nét đẹp của đất nước cả về cảnh quan cũng như truyền thống văn hóa của dân tộc. Đến thăm làng nghề đúc đồng Đại Bái tại xã Đại Bái, bạn sẽ biết thêm về nơi được xem là kho lưu giữ sống động nghề đúc tượng đồng truyền thống cổ xưa.

Làng đúc tượng đồng, đúc đồng Đại Bái là một làng nghề từng nổi tiếng hưng thịnh một thời với những sản phẩm được đúc từ đồng như: đỉnh đồng, lư hương, lọ hoa,… Từ bàn tay khéo léo của những người thợ tài hoa trong làng, những sản phẩm ấy đã góp phần vào nét đẹp làng nghề chốn kinh thành xưa.

Có những câu nói đến nghề buôn bán phế liệu của làng từ xa xưa, theo thời gian nghề đúc đồng của làng được hình thành.Theo sử sách ghi chép lại rằng, ông tổ nghề đúc đồng ở nơi đây là Khổng Minh Không – Quốc sư triều Lý thế kỷ thứ XII, ông đã đến đây và truyền lại nghề đúc đồng cho dân làng. Để tỏ lòng thành kính và biết ơn đến Đức Tổ sư – người đã có công lao khai truyền nghiệp quý, người dân nơi đây đã đúc tượng ông và thờ cúng quanh năm.

Theo truyền thuyết tại địa phương thì nghề đúc đồng ở xã Đại Bái rực rỡ nhất vào thời Lê – Trịnh. Trước năm 1990, bốn trong chín thôn của Đại Bái vẫn giữ được nghề cổ truyền. Làng đúc đồng Đại Bái xưa chuyên đúc tượng, đỉnh, chuông, nay chỉ sản xuất đồ thờ cúng như đỉnh, hạc, chân nến, đèn, mâm bổng, bát hương, những thứ mà trên bàn thờ của mọi gia đình không thể thiếu. Ngoài ra tại đây còn nhận đúc tượng chân dung, đúc tượng phật bằng đồng theo yêu cầu. Nguyên liệu chính là đồng phế liệu, chất phụ gia là thiếc và chì, khối lượng không đáng kể. Nhiên liệu nung đốt người ta thường sử dụng là than đá. Công cụ chính để đúc đồng gồm có bễ, lò, khuôn. Ngoài ra còn một số công cụ chuyên dùng khác như mảnh sành sửa khuôn, chậu đựng nước, đục sắt, muỗm múc đồng, dũa, cưa sắt,…

Một sản phẩm bằng đồng được làm ra là sự kết tinh tâm huyết và tài năng của người nghệ nhân. Một người thợ đúc đồng giỏi phải thành thục 5 kỹ thuật tinh xảo gồm kỹ thuật tạo hình, tạo khuôn để đúc thành đồng, pha chế, nấu đồng và rót đồng, trạm khắc trên bề mặt sản phẩm, cuối cùng là đánh bóng. Không chỉ đòi hỏi kĩ thuật, nghề đúc đồng còn đòi hỏi sự tỉ mẩn, tinh xảo, kiên nhẫn và say mê với nghề thì mới cho ra được một sản phẩm hoàn mỹ.

Đến đây, bạn sẽ được học hỏi kinh nghiệm và tự tay làm ra một sản phẩm từ đồng dưới sự hướng dẫn của người thợ. Đó là một trải nghiệm tuyệt vời và vô cùng ý nghĩa nếu bạn có hứng thú.

Ngày nay, làng đúc đồng Đại Bái đã được mở rộng sản xuất và phân công hóa ngành nghề, đã thành lập các phường sản xuất riêng từng loại mặt hàng như: xưởng làm mâm, xưởng làm chậu, xưởng đúc đồ thờ cúng, xưởng đúc tượng…. Nhờ có sự tổ chức hoàn chỉnh, làng nhanh chóng phát triển với nghề đúc đồng, gò đồng nâng cao trong kinh nghiệm luyện đồng.

Lớp nghệ nhân trẻ tuổi đang phát huy tinh hoa của thế hệ cha ông đi trước áp dụng phương pháp mới trong sản xuất để tạo ra sản phẩm không những giữ được dáng vẻ truyền thống, mà còn sắc sảo hơn. Sự hồi sinh của một làng nghề không những giải quyết được công ăn việc làm cho chính người dân địa phương, mà còn là một nét văn hoá làng quê độc đáo.

Nếu bạn có dịp về Bắc Ninh, hãy nhớ ghé thăm làng đúc đồng Đại Bái để được thỏa sức ngắm nhìn những sản phẩm đồng đẹp mắt và cảm nhận được lòng yêu nghề của các nghệ nhân nơi đây. Khi đến đây quý vị hãy ghé thăm cơ sở Tâm Thái là một cơ sở nổi tiếng nhất trong làng, các sản phẩm ở đây đẹp, độc, lạ với nhiều sự lựa chọn và mẫu khác nhau. Ngoài ra quý vị cũng có thể ghé thăm web ducdongdaibai.com.vn để xem các sản phẩm tại đây. Cám ơn quý vị đã đọc bài viết này!